De van zogenaamde "historische" vertrekken

Veertig jaar lang reist het prinselijk paar de wereld door en stelt een uitzonderlijke collectie kunstwerken samen voor het Kasteel van Chaumont. Het volgt hierin het voorbeeld van Nélie Jacquemart-André in haar herenhuis aan de Boulevard Haussmann in Parijs, de koninklijke abdij van Chaalis bij Chantilly en barones Ephrussi de Rothschild in haar villa in Saint-Jean-Cap-Ferrat.

Het inrichtingsprogramma dat vanaf 1880 werd uitgevoerd door de architect Paul-Ernest Sanson, is in een aantal fasen verdeeld. De belangrijkste hiervan zijn de aanleg van privévertrekken voor de prins en prinses De Broglie en hun vier kinderen en de aanleg van zogenaamde 'historische' vertrekken op de eerste verdieping van de westelijke vleugel.

De zalen van deze 'historische' vertrekken worden vanaf 1899 voor het publiek opengesteld wanneer het prinselijk paar niet in het kasteel verblijft. Zij maken het mogelijk om de inrichting van een woning op een heerlijkheid in de 15e en 16e eeuw te bekijken, en de eerbiedwaardige eigenaren die het kasteel bewoonden.

Al deze zalen zijn ingericht met kunstvoorwerpen uit de 15e tot de 19e eeuw (meubilair, wandkleden, schilderijen). In een brief aan zijn zoon, gedateerd 3 oktober 1898, schrijft de hertog De Broglie: "een andere eigenschap die ik uiterst belangrijk vind, is de bijzonder kunstzinnige smaak waarmee je het prachtige, oude kasteel van Chaumont hebt ingericht zonder de aard ervan te vervormen. Ik hoop echt dat dit opmerkelijke werk zal worden gewaardeerd door mensen die het naar waarde weten te schatten; in de kunstwereld zou je zo de reputatie krijgen die je verdient en die je nederigheid je verbiedt zelf te zoeken, zoals in alles het geval is."

Zowel de Franse als de Vlaamse wandkleden worden bijzonder zorgvuldig uitgekozen. Tijdens een reis naar Chaumont citeert de gravin Jean de Pange (1888-1972), een nicht van de prins De Broglie: "Mijn oom heeft het meubilair in elk vertrek op basis van authentieke documenten opnieuw willen samenstellen. De wanden heeft hij met prachtige wandkleden behangen."