De prins Henri-Amédée de Broglie
Prins Amédée de Broglie, zoon van de hertog Jacques-Victor Albert de Broglie (Voorzitter van de raad onder Mac-Macon, in 1873 en 1877, historicus en lid van de Académie française vanaf 1862) begint een militaire loopbaan als aanvoerder van een eskadron, een functie die hij zeker van 1875 tot 1890 vervulde. Zijn vrouw beklaagt zich onophoudelijk dat hij altijd voor zijn militaire carrière afwezig is en het is zeer waarschijnlijk dat hij op aandringen van zijn echtgenote uiteindelijk ontslag nam. Na zijn ontslag interesseert Henri-Amédée de Broglie zich voor de wetenschap en houdt zich bezig met zeer nuttige kwesties voor een grootgrondbezitter, te weten het beheer van een landgoed als Chaumont.
Dit programma omvatte verschillende fasen:
Van 1875 tot 1900: de architect Paul-Ernest Sanson restaureert en moderniseert het Kasteel. Bijna elke steen van het Kasteel - stuk voor stuk ernstig verweerd - wordt verwijderd en vervangen door een nieuwe steen. In 1877 ontwerpt dezelfde architect de prachtige paardenstallen, in die periode beschouwd als de modernste en meest luxe van Europa.
De tweede fase van deze werkzaamheden was de aankoop, vanaf 1875 - vanwege de dalende grondprijzen en de slechte situatie waarin de landbouw in deze streek verkeerde - van talloze percelen grond. Het landgoed van 1025 hectare werd uitgebreid uit tot 2500 hectare in 1917, het sterfjaar van de prins de Broglie.
De derde fase was de aanleg, vanaf 1884, van een landschapspark met een watertoren, hondenkerkhof en een rustieke brug, door de landschapsarchitect Henri Duchêne.
Van 1903 tot 1913, tot slot realiseert de architect Marcel Boille op verzoek van de prins de Broglie, een moderne en rationeel opgezette modelboerderij (hokken voor de bouviers, verblijf voor de voerlui, remise voor de wagens, ezelstal, hangar voor het landbouwmaterieel, varkensstal, enz.). Deze werkzaamheden duurden tien jaar voort, zonder voltooid te worden.
De prins Henri-Amédée de Broglie sterft op 68-jarige leeftijd aan een longontsteking. 6 november 1917 beschrijft Jacques de Broglie in een brief aan zijn echtgenote zijn verdriet om de dood van zijn vader: “De prinses (prinses Henri-Amédée de Broglie) verliest alles met het verlies van mijn vader, de ideale echtgenoot, zo goed en zacht, deze mens die zijn hele leven aan haar geluk wijdde en werkelijk enkel voor haar heeft geleefd”. De dinsdag daarop, op 13 november 1917, werd zijn lichaam naar Chaumont vervoerd en in de kapel van het Kasteel opgebaard, waar een rouwkapel was ingericht, en begraven in het familiegraf op het kerkhof van Chaumont-sur-Loire.
Beroemde tijdgenoot: de gasten van het prinselijk paar
Het prinselijk paar organiseert graag prachtige feesten en recepties. Het is trouwens gebruikelijk dat een vijftiental gasten meerdere weken op het kasteel verblijft. Het paar ontvangt de belangrijke koningen van Europa: koningin Isabel II van Spanje en de koning van Portugal, en beroemde artiesten als de actrices Sarah Bernhardt en Marguerite Deval. Buiten deze beroemde gasten heeft de prinses De Broglie een kring van intimi die ze 'Personnel d'intimité' noemt. Hieronder zijn haar twee beste vriendinnen, de gravin Blanche de Clermont-Tonnerre en de prinses Alice de Monaco. De eerste begeleidt de prinses De Broglie op haar vele reizen, onder andere naar Azië, waar ze op tijgers jaagt. Minder gevaarlijke activiteiten binden haar aan de tweede, met wie ze graag de schoonheid van haar orchideeën in de kassen bewondert.
