14. Bob Verschueren
"Le clan des voltigeurs" en “Chemin de vie”
Bob Verschueren gebruikt elementen uit de natuur om zich uit te drukken. Hij neemt plantaardige materialen afkomstig van de betreffende locatie en verandert bomen, takken, bladeren ... in spectaculaire beelden, die zowel de pracht als het verval van al het leven weergeven. Elk kunstwerk is een overpeinzing van de mens, zijn leven en zijn dood, en de band die deze laatste onderhoudt met zijn natuurlijke omgeving.
"In de meeste gevallen zijn de gebruikte materialen eigenlijk afval. De overgang van de 'natuurlijke' status naar de status van 'afval' is een van de centrale punten in mijn overdenkingen. Ik beschouw al het werk als een soort initiatieritueel, waarin de natuur mij filosofische lessen geeft, levenslessen."
"Elk werk heeft geen symbolische waarde maar een metaforische waarde. Ik wil mijn installaties niet in een keurslijf van verplichte, eenzijdige lezingen vangen. Ik stel ze liever open voor ieders eigen lezing, met zijn eigen gevoeligheid, zijn eigen ervaring. Ik wil dat ze evenementen zijn. Als een installatie resoneert met de locatie waar deze geplaatst is, wordt het een vanzelfsprekendheid, ontstaat een spanning tussen de tijdloze en de vluchtige aard van het voorstel", geeft de kunstenaar aan.
Le clan des voltigeurs, 2023
Chemin de vie, 2020
BIOGRAFISCHE GEGEVENS
Bob Verschueren is een wereldwijd bekend en tentoongesteld Belgisch kunstenaar, auteur van talrijke tentoonstellingen wiens werk in vele catalogi is opgenomen. Hij maakt deel uit van de plantaardige beweging, die onder andere vertegenwoordigd wordt door Nils-Udo en Andy Goldsworthy en een vervolg is op de Land Art. Installaties binnen of buiten, wind painting, light painting, fytogravures, sequentiewerken van vergankelijke materialen die door de tijd worden aangetast. De kunstenaar heeft een bijzonder sterke band met de natuur en het materiaal, de tijd en de ruimte. Zijn artistieke werkwijze is een ecologische en filosofische overdenking die hem veel coherentie geeft. Zijn installaties op verschillende locaties (treinstations, kerken, musea, industriegebieden, kunstgalerijen of in de natuur) met bladeren, takken, stronken, mos, groenten, paddenstoelen, koffiedik, korenaren, terracotta potten, bloem, natuurlijke pigmenten, stenen of kiezels, vertellen interessante maar vluchtige verhalen vol vreemde schoonheid en kracht.
Bob Verschueren is een autodidactisch beeldend kunstenaar uit België, die in 1945 in Etterbeek geboren werd. Hij begint zijn artistieke carrière aan het eind van de jaren 1960 met schilderen. In 1978 richt hij zich op Land Art met wind paintings, natuurlijke pigmenten die door de wind verspreid worden in het landschap en light paintings, een fototechniek waarbij licht gefixeerd wordt door een lichtbron voor de lens te verplaatsen. Vanaf de jaren 1980 besluit hij alleen nog maar natuurlijke materialen te gebruiken, en vooral plantaardige. Sindsdien heeft hij meer dan 300 installaties gerealiseerd in Europa en wereldwijd.
Voor elk van zijn werken brengt Bob Verschueren de architectuur van de locatie, de natuur en het gekozen materiaal in perfecte harmonie. De meeste van de verzamelde elementen zijn uit hun natuurlijke omgeving verwijderd en zijn voorbestemd om te vergaan. Zo onderzoekt hij voortdurend de onverbrekelijke band tussen het leven en de dood. Hij onderzoekt ook andere thema's zoals geluid (Catalogue de plantes (plantencatalogus), begonnen in 1995), gravure (Phytogravures, begonnen in 1999), fotografie en frotteren. Een braakliggend stuk grond, een bos, een tentoonstellingsruimte worden voor hem plekken om te experimenteren.
Meerdere van zijn recentere kunstwerken zijn blijvend. Twee installaties in Brussel, in het Erasmushuis en de Akarovatuin zijn ontworpen als een uitnodiging tot mediteren, midden in de stad. Op uitnodiging van het festival Annecy Paysages heeft Bob Verschueren meerdere kunstwerken gemaakt, waarvan drie het hele jaar zichtbaar zijn en getuigen van de recente ontwikkeling van zijn werk. La Haie d'honneur (de erehaag) bestaat uit 10 bomen, per twee aan elkaar bevestigd en in de grond geplant, met de wortels naar boven, als een boog over een laan in de Jardins de l'Europe. Dit kunstwerk is zowel een eerbetoon aan dode bomen en een aanmoediging naar de stadsbewoners toe om de natuur in te gaan. L'arbre pourfendu (de gespleten boom) verwijst naar de diepgang van de filosofische vertellingen van Italo Calvino (Le Vicomte pourfendu), een auteur die Bob Verschueren na aan het hart ligt. Een kale stronk wordt doorboord door een dunne, jonge boom. Is het een zich herhalende strijd tussen oud en nieuw? Aan het surrealisme van deze scène voegt de kunstenaar het avontuur van mythologische gevechten toe, waarin bomen net als mensen de strijd met elkaar aangaan. Het derde, Implantations (inworteling) is een buitengewone architectuur, een soort hooggelegen dorp voor vogels, een boom wiens takken tegen elkaar gebouwde huisjes ondersteunt. De kunstenaar behandelt vogels net als een menselijke gemeenschap en geeft hen een utopische, magische stad.
Bob Verschueren is lid van de Académie royale de Belgique in de categorie Kunsten.